แนะนำวัดประยุรวงศาวาส
ขอเชิญเที่ยวงาน
พระญาณสังวร (ด้วง)

ระญาณสังวร (ด้วง)เป็นเจ้าอาวาสรูปแรกของวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารและในขณะเดียวกันท่านยังดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าคณะใหญ่อรัญวาสี และเป็นเจ้าอาวาสวัดราชสิทธาราม (วัดพลับ)อีกด้วย พระญาณสังวร (ด้วง)เป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารอยู่ ๒ สมัย รวม ๒ ปีดังนี้.
สมัยที่ ๑ เป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารเมื่อ พ.ศ.๒๓๗๑ ซึ่งเป็นระยะที่สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ เริ่มก่อสร้างเสนาสนะภายในวัด ท่านเป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารได้เพียงปีเดียวก็ทรงพระกรุณาโปรดให้ย้ายไปเป็นเจ้าอาวาสวัดราชสิทธาราม
สมัยที่ ๒ กลับมาเป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารอีกครั้งหนึ่งใน พ.ศ.๒๓๗๕ เมื่อพระญาณไตรโลก (ขำ) เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารรูปที่ ๒ มรณภาพ พระญาณสังวร (ด้วง) เป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารครั้งที่ ๒ ได้เพียงปีเดียวก็ทรงพระกรุณาโปรดให้ย้ายกลับไปครองวัดราชสิทธารามดังเดิม เนื่องจากทรงพระกรุณาโปรดให้พระเทพโมลี (จี่) ย้ายจากวัดราชบูรณะ (วัดเลียบ) มาเป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารรูปที่ ๓ ในปีเดียวกันนั้น


ชาติภูมิและบรรพชาอุปสมบท
พระญาณสังวร (ด้วง) เกิดเมื่อประมาณปีพระพุทธศักราช ๒๒๘๙ -๒๒๙๐ ในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์ แห่งกรุงศรีอยุธยา ท่านบรรพชา-อุปสมบท ประมาณปลายกรุงศรีอยุธยา ที่วัดน้อยใน แขวงกรุงเก่า ในปลายสมัยกรุงศรีอยุธยานั้น

การศึกษาและปฎิบัติกรรมฐาน

เมื่ออุปสมบทแล้วไม่นาน บ้านเมืองไม่สงบ ท่านจึงจารึกออกไปจำพรรษา ณ วัดป่าแขนงในจังหวัดอุตรดิตถ์ และได้พบพระอาจารย์สุก (ซึ่งต่อมาได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช (สุก ไก่เถื่อน) ที่ป่าลึก แขวงเมืองพิษณุโลก ในสมัยเริ่มต้นกรุงธนบุรี ประมาณปี พ.ศ.๒๓๑๑ ท่านได้ติดตามพระอาจารย์สุกมาอยู่ที่วัดท่าหอย และได้ศึกษากัมมัฏฐานมัชฌิมาแบบลำดับกับพระอาจารย์สุกนั้น อนึ่งท่านได้ศึกษาบาลีมูลกัจจายน์ หรือพระบาลีใหญ่กับพระอาจารย์สุกเป็นเบื้องต้น ต่อจากนั้นท่านได้ไปศึกษาพระบาลีชั้นสูง ณ วัดสลัก (วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์) กับพระศรีสมโพธ์(ศุก) ในช่วงปลายรัชสมัยกรุงธนบุรี เกิดมีการจราจลวุ่นวาย ท่านได้ออกสัญจรจาริกธุดงค์จำศีลภาวนาอยู่ ณ ป่าลึก แขวงเมืองอุตรดิตถ์ จนถึงปี พ.ศ.๒๓๓๐ ได้ทราบข่าวว่าพระอาจารย์สุกหรือพระญาณสังวรเถร (สุก) ไปอยู่วัดราชสิทธาราม (วัดพลับ) จึงเดินทางออกจากวัดป่าแขวงเมืองอุตรดิตถ์ มาอยู่ที่วัดราชสิทธารามและศึกษากรรมฐานมัชฌิมาแบบลำดับต่อกับพระญาณสังวรเถร (สุก) ต่อมาพระญาณสังวรเถร (สุก) แต่งตั้งให้ท่านเป็นอาจารย์ผู้ช่วยบอกกรรมฐานมัชฌิมาแบบลำดับในรุ่นแรกๆของวัดราชสิทธาราม

สมณศักดิ์

ปีพระพุทธศักราช ๒๓๕๙ ในรัชสมัยรัชกาลที่ ๒ เป็นพระครูปลัดฐานานุกรมชั้นที่หนึ่งของสมเด็จพระญาณสังวร (สุก ไก่เถื่อน) ปีพระพุทธศักราช ๒๓๖๓ ในรัชสมัยรัชกาลที่ ๒ ณ.วันพฤหัส เดือนอ้าย ขึ้น ๙ ค่ำปีมะโรง โทศก ได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะฝ่ายวิปัสสนาธุระที่ พระญาณสังวรเถร พระคณาจารย์เอก ปีพระพุทธศักราช ๒๓๖๙ ในสมัยรัชกาลที่ ๓ ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะผู้ใหญ่ในราชทินนามว่า พระญาณสังวร (ไม่มีคำว่า เถร) ตามสำเนาแต่งตั้งดังนี้ " ให้พระญาณสังวรเถรเป็นพระราชาคณะผู้ใหญ่ที่ พระญาณสังวร สุนทรสังฆเถรา สัตตวิสุทธิ์ จริยาปรินายก ติปิฏกธรา มหาอุดมศิลอนันต์ อรัญวาสี สถิตในวัดราชสิทธาวาส พระอารามหลวง "

การปกครองคณะสงฆ์

พ.ศ.๒๓๖๓ เป็นเจ้าคณะรองอรัญญวาสี

พ.ศ.๒๓๖๙ เป็นเจ้าคณะใหญ่อรัญวาสี

พ.ศ.๒๓๗๑ เป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาส สมัยที่ ๑

พ.ศ.๒๓๗๒-๒๓๗๙ เป็นเจ้าอาวาสวัดราชสิทธาราม

พ.ศ.๒๓๗๕ เป็นเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาส สมัยที่ ๒

การครองวัดประยุรวงศาวาส

พ.ศ.๒๓๗๑ สมเด็จเจ้าพระยามหาประยูรวงศ์ ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้พระญาณสังวร(ด้วง) วัดราชสิทธาราม มาเป็นเจ้าอาวาสรูปแรกของวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ก็ทรงพระกรุณาโปรด อนุวัติตามนั้น ท่านดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารได้เพียงปีเดียว เมื่อพระปิฎกโกศลเถร (แก้ว) เจ้าอาวาสวัดราชสิทธาราม ถึงมรณภาพในปี พ.ศ.๒๓๗๑ นั้น จึงทรงพระกรุณาโปรดให้พระญาณสังวร (ด้วง) กลับไปเป็นเจ้าอาวาสวัดราชสิทธารามดั่งเดิม

ในปี พ.ศ.๒๓๗๕ พระญาณสังวร (ด้วง) ครองวัดราชสิทธารามอยู่ประมาณ ๔ ปี ทางวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ว่างเจ้าอาวาส เนื่องจากพระญาณไตรโลก (ขำ) ถึงมรณภาพ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ จึงทรงพระกรุณาโปรดให้อาราธนาพระญาณสังวร (ด้วง) เจ้าอาวาสวัดราชสิทธารามกลับมาครองวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร เป็นครั้งที่ ๒ และในขณะเดียวกันก็โปรดให้ดูแลวัดราชสิทธารามไปพร้อมกันด้วย

ในปี พ.ศ.๒๓๗๕ นั้น พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาตั้งพระเทพโมลี (จี่) ไปครองวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ดังนั้นพระญาณสังวร (ด้วง) จึงกลับไปครองวัดราชสิทธารามอย่างเดียว กระนั้นท่านก็เดินทางไปมาระหว่างวัดราชสิทธารามกับวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร เป็นประจำ

มรณภาพ

ประมาณ พ.ศ.๒๓๗๙ พระญาณสังวร (ด้วง) ท่านเริ่มอาพาธด้วยโรคชรา ขณะพำนักอยู่ที่วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ต่อมาได้ย้ายมาพักฟื้นอยู่ที่วัดราชสิทธาราม พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๓ เสด็จไปทรงเยี่ยมอาการอาพาธของพระญาณสังวร(ด้วง) เนื่องจากทรงคุ้นเคยกันมาช้านาน แต่ครั้งพระองค์ทรงผนวชอยู่ที่วัดราชสิทธาราม และทรงนับถือว่าพระญาณสังวร (ด้วง) เป็นพระอาจารย์องค์หนึ่งของพระองค์ เมื่อพระญาณสังวร(ด้วง) ถึงแก่มรณภาพลงแล้ว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ หัวรัชกาลที่ ๓ ทรงพระราชทานโกศเจ้าคณะใหญ่อรัญวาสี ถวายพระญาณสังวร (ด้วง) ตามตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่อรัญวาสี ทางคณะสงฆ์วัดราชสิทธาราม ตั้งสรีระของท่านไว้ในหีบทองทึบด้านหลังฉากพระโกศ ตั้งไว้ด้านหน้าฉาก ตั้ง ณ ศาลาการเปรียญหลังเก่า ด้านหลังพระอุโบสถ ท่านมรณะภาพที่วัดราชสิทธาราม ซึ่งเป็นพระอารามเดิมของท่าน สิริรวมอายุได้ ๘๙-๙๐ ปี สรีระของท่านเก็บบำเพ็ญกุศลไว้ถึง ๕ ปี จึงพระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุวัดราชสิทธาราม

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ สร้างเมรุลอยทำด้วยโคลงไม้ ขึงผ้าขาว ประดับด้วยลวดลายกระดาษทอง กระดาษเงิน ห้อยพวงดอกไม้ประดับบนเมรุ การประดับประดาครั้งนั้นมากนัก และสวยงาม เมื่อใกล้เวลาประชุมเพลิง พระสงฆ์สมถะวิปัสสนา มากันมากมาย นั่งล้อมรอบเมรุเป็น ๓-๔ ชั้น ผู้คนแน่น ขนัดลานวัด ถึงเวลาพระราชทานเพลิง เสด็จพระราชดำเนินมาพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระสังฆราช(ด่อน) ทรงเป็นองค์ประธานฝ่ายสงฆ์ เหตุที่เก็บสรีระสังขารของท่านไว้นานเพราะ ท่านมีลูกศิษย์ทั้งพระสงฆ์ ฆราวาสมากมาย ตลอดระยะเวลาเกือบ ๕ ปีมีการบำเพ็ญกุศลตลอด อีกทั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๓ ยังไม่ทรงว่างพระราชภารกิจ การพระราชทานเพลิงศพจึงยังคงค้างอยู่หลายปี

หลังจากงานพระราชทานเพลิง พระญาณสังวร(ด้วง) เสร็จสิ้นแล้วคณะญาติ โยม คณะขุนนาง คณะสงฆ์วัดราชสิทธาราม ได้มอบอัฏฐิธาตุ และบริขาร ของพระญาณสังวร(ด้วง) ให้ทางคณะญาติโยม คณะขุนนาง คณะสงฆ์ ทางวัดประยูรวงศาวาสวรวิหาร แห่นำไปบรรจุไว้ ณ พระเจดีย์ใหญ่ของวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร จนถึงทุกวันนี้

เรียบเรียงประวัติ บทความธรรมโดย วัดประยุรวงศาวาส

 
 
 
 
หนังสือธรรม บทความพระธรรมเทศนาวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
วีดีโอธรรมะ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
แฟ้มรูปภาพ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
บทเทศนา วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
บทความ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ดาวน์โหลดเอกสาร วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
องค์การบริหารงานของวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
สำนักงานเจ้าแขวงกัลยาณมิตร วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ชมรมศิษย์เก่า วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ศูนย์เผยแผ่พระพุทธศาสนาแห่งชาติ
ศูนย์พระปริยัตินิเทศก์แห่งคณะสงฆ์
ศูนย์แปลพระไตรปิฎกภาษาอังกฤษ
โครงการอบรมพระนักเทศน์
กะดีจีนคลองสาน
WatPrayoon Dhamma Radio
สถานีวิทยุธรรมะวัดประยูรฯ
วีดีโอวัดประยูรฯ
วีดีโอเพิ่มเติม
ขณะนี้ 84 คน
วันนี้ 1,300 คน
เมื่อวานนี้ 1,931 คน
เดือนนี้ 34,591 คน
เดือนที่ผ่านมา 38,662 คน
ทั้งหมด 2,622,830 คน
เริ่มนับตั้งแต่วันที่ 18 กันยายน 2556
 
วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ถนนประชาธิปก แขวงวัดกัลยาณ์ เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร ๑๐๖๐๐
โทร. ๐-๒๔๖๖-๑๖๙๓, ๐-๒๔๖๕-๕๕๙๒ โทรสาร ๐-๒๔๖๖-๙๔๙๘
สำนักงานฌาปนสถาน ๐-๒๔๖๖-๑๑๖๐, ๐-๒๔๖๕-๒๒๙๘ | www.watprayoon.com
Copyright © Watprayoon.com 2024 All Rights Reserved. พัฒนาเว็บไซต์โดย SchoolJob