วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ถนนประชาธิปก แขวงวัดกัลยาณ์ เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร

ลำดับที่ ๑๑๖

                                                    พระพรหมบัณฑิต
                                       (ประยูร ธมฺมจิตฺโต ป.ธ.๙, ศ.,ดร.)
                          ราชบัณฑิตกิตติมศักดิ์,  กรรมการมหาเถรสมาคม,
                        เจ้าคณะภาค ๒, เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
                        อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระเขี้ยวแก้ว*

   พระธาตุเขี้ยวแก้วของพระพุทธเจ้า มีอยู่ ๔ องค์ด้วยกัน แต่ที่อยู่ในโลกมนุษย์ในปัจจุบันมีเพียง ๒ องค์หรือ ๒ ชิ้น เท่านั้น คือ
          ๑. อยู่ที่วัดพระธาตุเขี้ยวแก้ว เมืองแคนดี ประเทศศรีลังกา
          ๒. อยู่ที่วัดหลิงกวง กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน

          พระธาตุองค์ที่อยู่วัดหลิงกวง กรุงปักกิ่ง ประเทศสาธารณประชาชนจีน เคยนำมาให้คนไทยได้กราบไหว้หลายปีมาแล้วที่พุทธมณฑล คนไปกราบ ไปไหว้ เป็นแสน เป็นล้านคน แต่พระธาตุเขี้ยวแก้วที่กรุงแคนดี ประเทศศรีลังกา ไม่เคยนำออกนอกประเทศ เพราะต้องการรักษาความปลอดภัย รักษายิ่งชีวิตทีเดียว

          การรักษาพระธาตุเขี้ยวแก้วนั้น ผู้ถือกุญแจที่จะเปิดสถูป หรือเจดีย์ทองคำที่ครอบพระธาตุเขี้ยวแก้วนี้มีอยู่สามท่านด้วยกัน ทางมหานายกะ
หรือพระสังฆราชของศรีลังกา ได้นิมนต์พระผู้นำทั่วโลกหลายสิบประเทศไปร่วมประชุม แล้วเปิดแสดงพระธาตุเขี้ยวแก้วเฉพาะชาวต่างประเทศ ถ้าจะเปิดให้คนศรีลังกาชมต้องครบ ๕ ปีก่อน คนไทยที่ไปชมเข้าแถวรอชมยาวตั้ง ๓ กิโลเมตร

          ประชุมพุทธชยันตี แปลว่า ฉลองวันเกิดพระพุทธเจ้าช่วงวิสาขบูชาที่ผ่านมาถึงวันวิสาขบูชาที่ประเทศศรีลังกานั้น เขานับ พ.ศ.ใหม่ทันที เป็นพ.ศ. ๒๕๕๐ ประเทศเรายังเป็น พ.ศ. ๒๕๔๙ แต่ว่าประเทศศรีลังกาเปลี่ยน พ.ศ. ตรงกับวันวิสาขบูชา ฉลองกันใหญ่ นิมนต์พระผู้ใหญ่จากทั่วโลกไปร่วมงาน แล้วเปิดพระธาตุเขี้ยวแก้วให้กราบไหว้สักการะ

          เมื่อเข้าไปข้างในนั้น ก็ได้เห็นการถอดของมีค่าออกทีละชิ้นๆ เช่น สังวาลย์ทองคำ เป็นรูปอินทรีย์ มีเพชรนิลจินดาประดับยกออกมาทีละชิ้นๆ ที่วางไว้ครอบยอดพระสถูปทองคำที่สูงประมาณ ๒ ศอก ใช้เวลาประมาณครึ่งชั่วโมงจึงเอาลงมาหมด ใส่ถาดเก็บไว้ทีละชิ้นๆ มีสักขีพยานดูว่าต้องครบทุกชิ้น บางชิ้นพระสังฆราชอธิบายว่า ของสิ่งนี้เป็นสังวาลย์ที่พระเจ้ากีรติราชสิงหะ เมื่อ ๒๕๐ ปีมาแล้วทรงสวมเมื่อขึ้นครองราชย์ เสร็จแล้วนำมาถวายพระธาตุเขี้ยวแก้ว แต่ละชิ้นมีประวัติยาวนานเป็น ๑๐๐ ปี นี่แค่ของที่มาบูชา พอใส่ถาดต้องยกกันหลายคน ถึงจะยกขึ้น เฉพาะทองคำเพชรนิลจินดามากชิ้น จากนั้นก็ถึงเวลาเปิดผอบทองคำ สถูปทองคำ มี ๗ ชั้นด้วยกัน ห้ามถ่ายรูป เพื่อรักษาความปลอดภัย

*จากพระธรรมเทศนา ๕๗ กัณฑ์ เรื่องอัปปมาทกถา ว่าด้วยความไม่ประมาท
   สมัยดำรงสมณศักดิ์ที่ พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต ป.ธ.๙.,Ph.D)
   แสดงในวันธรรมสวนะณ พระอุโบสถวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
   เมื่อวันอังคารที่ ๒๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๐